Perspektywa budżetowa Unii Europejskiej na lata 2014 – 2020 zakłada uruchomienie w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój. Zastąpi on funkcjonujący w latach 2007-2013 Program Operacyjny Kapitał Ludzki.
Wsparcie w ramach nowego programu otrzymają między innymi: osoby młode, osoby bezrobotne, osoby niepełnosprawne, podmioty ekonomii społecznej, placówki oświatowe i inne. W programie PO WER poza środkami z Europejskiego Funduszu Społecznego dostępne będą także fundusze ze specjalnej linii budżetowej Inicjatywa na rzecz zatrudnienia osób młodych. Inicjatywa ta powstała jako uzupełnienie Gwarancji dla młodzieży, czyli koncepcji mającej na celu zwalczanie bezrobocia wśród młodzieży.
Działania realizowane w ramach Gwarancji dla młodzieży skierowane są do osób do 25 roku życia i dążą do zapewnienia im dobrej jakości oferty zatrudnienia, dalszego kształcenia, przyuczenia do zawodu lub stażu w ciągu czterech miesięcy od utraty pracy lub zakończenia kształcenia formalnego. Gwarancja dla młodzieży realizowana będzie we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej, natomiast Inicjatywa na rzecz zatrudnienia osób młodych w tych regionach UE, w których poziom bezrobocia wśród osób w wieku 15-24 lata przekracza 25%. W Polsce będą to następujące województwa: dolnośląskie, kujawsko – pomorskie, lubelskie, lubuskie, łódzkie, małopolskie, podkarpackie, świętokrzyskie, warmińsko – mazurskie, zachodniopomorskie.
Wśród adresatów Gwarancji dla młodzieży w Polsce, należy wyróżnić 4 podgrupy, do potrzeb których będzie dostosowana oferta:
- a) Osoby w wieku 15-17 lat przedwcześnie kończące naukę – osoby zaniedbujące obowiązek szkolny (do 16 r. ż.) lub obowiązek nauki (do osiągnięcia 18 r. ż.).
- b) Osoby w wieku 18-24 lata pozostające poza zatrudnieniem, edukacją i szkoleniem (NEET) – w tym osoby wymagające szczególnego wsparcia tj. oddalone od rynku pracy, ze środowisk defaworyzowanych, z obszarów wiejskich.
- c) Osoby w wieku 18-25 lat zarejestrowane jako bezrobotni – w tym również zarejestrowani studenci studiów zaocznych i wieczorowych, czyli niespełniający tym samym warunku dla klasyfikacji jako NEET.
- d) Bezrobotna młodzież oraz poszukujący pracy absolwenci szkół i uczelni w okresie 48 miesięcy od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania tytułu zawodowego, w wieku 18-29 lat – w zakresie wsparcia przedsiębiorczości osób młodych.
W zależności od grupy docelowej pomocy, przygotowane będą różnego rodzaju formy wsparcia, realizowane przez instytucje przygotowane do rozwiązywania problemów bezrobocia i wykluczenia społecznego danej grupy. W realizację działań zostaną zaangażowane będą wojewódzkie i powiatowe urzędy pracy, Ochotnicze Hufce Pracy. Na szczeblu centralnym realizatorami Gwarancji będą: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Komenda Główna Ochotniczych Hufców pracy oraz Bank Gospodarstwa Krajowego.
Działania podejmowane w ramach Gwarancji realizowane będą w następujących obszarach:
– wsparcie młodzieży zagrożonej wykluczeniem;
– działania wspierające integrację na rynku pracy;
– wsparcie przedsiębiorczości ludzi młodych;
– wsparcie mobilności zawodowej młodzieży.
Przedsięwzięcia i instrumenty wsparcia przewidziane w Gwarancji to:
– Aktywizacja społeczno-zawodowa osób młodych w wieku 15-17 lat zaniedbujących obowiązek szkolny lub obowiązek nauki;
– Aktywizacja zawodowa osób młodych w wieku 18-24 lat pozostających bez zatrudnienia, nie posiadających kwalifikacji zawodowych i doświadczenia zawodowego lub posiadających kwalifikacje zawodowe nieodpowiadające wymogom rynku pracy, ze szczególnym uwzględnieniem osób zamieszkujących tereny wiejskie oraz mniejsze miejscowości;
– Szkolenie;
– Staż;
– Przygotowanie zawodowe dorosłych;
– Dofinansowanie kosztów egzaminów oraz kosztów uzyskania licencji;
– Pożyczki szkoleniowe;
– Dofinansowanie studiów podyplomowych;
– Stypendium na kontynuowanie nauki;
– Prace interwencyjne;
– Zatrudnienie na zasadach robót publicznych;
– Programy specjalne;
– Dotacje na podejmowanie działalności gospodarczej;
– bon: szkoleniowy, stażowy, zatrudnieniowy, na zasiedlenie;
– Zlecanie podmiotom zewnętrznym działań aktywizacyjnych osób młodych zakwalifikowanych jako „długotrwale bezrobotni”;
– Współpraca Centrów Informacji i Planowania Kariery Zawodowej z Akademickimi Biurami Karier w zakresie opracowywania informacji zawodowej;
– Trójstronne umowy szkoleniowe, które będą mogły być zawierane przez starostę z pracodawcą i instytucją szkoleniową;
– Pożyczka na rozpoczęcie działalności gospodarczej, o którą będą mogli starać się bezrobotni studenci ostatniego roku oraz poszukujący pracy absolwenci szkół i uczelni;
– Grant na telepracę;
– Świadczenie aktywizacyjne;
– Refundacja składek na ubezpieczenia społeczne za bezrobotnych do 30 roku życia podejmujących pierwszą pracę;
– Wykorzystanie w szerszym zakresie usług Akademickich Biur Karier, które świadczą pomoc studentom i absolwentom uczelni w zakresie wchodzenia na rynek pracy;
– Utworzenie i prowadzenie ogólnopolskiej bazy staży i praktyk zawodowych;
– Pośrednictwo pracy poprzez organizację targów pracy oraz wykorzystanie nowoczesnych form przekazu dla informowania młodzieży;
– Modernizacja systemu kształcenia zawodowego i ustawicznego;
– Monitorowanie karier zawodowych absolwentów szkół wyższych.